Po dwudziestu latach eksploatacji zasoby piaskowni w Dąbrówce Małej, mimo dużej powierzchni odkrywki (197 ha) znalazły się na granicy wyczerpania. W 1951 r. wydobyto w niej tylko 144 581 m3 piasku. Należało szukać innych źródeł materiału podsadzkowego. W tym czasie istniały już plany zaopatrywania kopalń węgla górnośląskiego zagłębia z dużej, centralnej piaskowni w Szczakowej oraz budowy sieci normalnotorowych kolei piaskowych. Na początku lat pięćdziesiątych przebudowano zbiorniki zamułkowe i wzniesiono nowe mosty zsypowe, najpierw na Szybie "Wschodni", a później "Poniatowski". W efekcie wyeliminowano kolej wąskotorową Kopalni "Wieczorek" z przewozu piasku podsadzkowego. Nowe mosty były przystosowane do rozładunku wyłącznie wagonów normalnotorowych. Piaskownię w Dąbrówce Małej zamknięto w 1954 r. po wyeksploatowaniu złoża. Zatrudnionych było tam wówczas 108 pracowników. Dysponowała ona siecią kolejową o długości 16,1 km torów trasowych i 3,2 km torów eksploatacyjnych. Poza Kopalnią "Wieczorek" piasek z Dąbrówki Małej, siecią kolei górniczych i państwowych o wąskiej szerokości toru (785 mm), dostarczany był do Szybów: "Norma" (później "Gen. Bem" Kopalni "Katowice"), "Zygmunt August" (Kopalni "Chorzów") i "Kinga" (Kopalni "Barbara-Wyzwolenie"). Ciekawostką może być fakt, że z zasobów piaskowni korzystała nawet Kopalnia "Czerwona Gwardia". Materiał podsadzkowy dostarczano do szybów "Jan" i "Alfred", z tym że pierwszy z nich obsługiwany był koleją o prześwicie toru 1000 mm, a do drugiego doprowadzono tor 785 mm. Był to drugi znany przypadek zastosowania toru o tej szerokości na terenie Dąbrowskiego Zagłębia Węglowego (pierwszy przypadek to bocznica wąskotorowej kolei fiskalnej na Kopalni "Jowisz").
Likwidację piaskowni w Dąbrówce Małej przeprowadzono na podstawie zarządzenie ministra górnictwa z 19.07.1954 roku. Przewidywało ono podział majątku piaskowni należącej w tym czasie do PMP-PW między kopalnie węgla "Wieczorek", "Siemianowice", "Czerwona Gwardia" i "Stalinogród" ("Katowice"). Każdy z tych zakładów otrzymał pracowników, wybrane maszyny, tory oraz tabor.
Do kompletu informacji o Kopalni "Wieczorek" trzeba dodać, że stosownie do decyzji ministra górnictwa i energetyki ze stycznia 1958 r. znaczną część (około 10 km2) jej rezerwowego pola eksploatacyjnego wydzielono pod budowę nowego zakładu górniczego. Po sześciu latach, w lipcu 1964 roku uruchomiono nową Kopalnię "Staszic". Piasek podsadzkowy dla tej kopalni dostarczała już wyłącznie kolej normalnotorowa.
Autor: Krzysztof Soida
